Projecten
Lectoraat Sociale Integratie

Integrale Begeleiding van Jonge Ouders in Heerlen

Betrokken onderzoekers
Marijke Sniekers (projectleider)
Lieke Tillmann
Wim Goossens
Simone Knops (projectleider JOP, gemeente Heerlen)

Samenwerkingspartners
Gemeente Heerlen, JenS (XONAR, Kracht in Zorg, Somnium, Mondriaan, Streetwise), Moventis, ’t Prunelleke

Omschrijving
In dit actieonderzoek werkt lectoraat Sociale Integratie samen met het Jonge Ouders Project (JOP)- team aan verbetering van de dienstverlening aan jonge en kwetsbare ouders. De projectgroep is ingebed in een breder netwerk van o.a. Kansrijk van Start Heerlen, ervaringsdeskundige jonge ouders, experts vanuit NCJ, JSO, FIOM, Erasmus Universiteit School of Health, Policy & Management, Fontys Hogeschool Pedagogiek en Zuyd Academie voor Verloskunde. Gemeenschappelijke intenties in dit netwerk zijn adequaat ouderschap en een kansrijke ontwikkeling van kinderen. Het vierjarige actieonderzoek is gestart in april 2021 en wordt gefinancierd met subsidie van ZonMw vanuit het programma onbedoelde zwangerschap en kwetsbaar (jong) ouderschap.

Doel en werkwijze
Het doel van dit project is om het ouderschap en opvoedklimaat in gezinnen te versterken en om kansen op maatschappelijke participatie van jonge ouders te vergroten, door het ondersteuningsaanbod aan jonge moeders te verbreden naar jonge vaders. Het streven is om de interprofessionele samenwerking in de zorgketen tussen het sociale en zorgdomein te verstevigen. De bestaande methodiek van het JOP is het vertrekpunt voor het actieonderzoek. Deze methodiek biedt maatwerk vanuit een integrale, presente werkwijze met laagdrempelige ondersteuning in de thuissituatie. JOP professionals hebben expertise in opvoedondersteuning, de ontwikkeling van het jonge kind, multiproblematiek, licht verstandelijke beperking en geestelijke gezondheidszorg.
Volgens de principes van actieonderzoek werken professionals, jonge ouders, onderzoekers en studenten samen in een cyclische structuur van 4 fasen:

  1. Verkennen van vraagstukken: De bestaande werkwijze van het JOP brengen we in kaart. We inventariseren de wensen en behoeften van jonge ouders en professionals binnen en buiten het JOP.
  2. Plannen van veranderacties: We ontwerpen de inhoud van het scholingstraject en de aanpassingen die nodig zijn om de methodiek te vertalen naar jonge vaders.
  3. Uitvoeren van veranderacties en tussenevaluatie: De professionals gaan met de nieuwe methodiek werken. Onderzoekers volgen dit en gezamenlijk evalueren we het proces, de methodiek en scholing.
  4. Eindevaluatie en disseminatie: We stellen de methodiek en het scholingstraject bij en presenteren de resultaten en het proces in het bredere medisch, zorg en welzijnsdomein.

Inbedding in het programma van het lectoraat Sociale Integratie
Dit project richt zich op jonge mannen en vrouwen die een kind krijgen in een situatie die hen voor uitdagingen plaatst: het gaat om ‘kwetsbare’ jonge ouders. Hoewel het project beoogt de kwetsbaarheid van deze doelgroep te verminderen, spreken we als onderzoeksgroep liever over jonge ouders in plaats van kwetsbare, jonge ouders. Enerzijds bestuderen we in het project hoe zij zichzelf hun (nieuwe) rol eigen maken en omgaan met de uitdagingen die het leven biedt. Anderzijds willen we leren hoe professionals daaraan ondersteunend kunnen zijn. Daarbij spreken we ouders aan op hun ervaringsdeskundigheid en positioneren hen als co-onderzoekers. Dit alles maakt dat het onderzoek met name informatie en kennis oplevert voor programmalijnen 1 (over leven) en 3 (professioneel actorschap) van het lectoraat. Daarnaast is er een stevige verbinding met het leeratelier ‘Integraal werken met de Jeugd’ van de Werkplaats Sociaal Domein Zuyd en met projecten gericht op kwetsbaar ouderschap van het lectoraat Midwifery.