Programmalijn Over-leven
Nabijheid in het leven van mensen vormt het vertrekpunt van deze programmalijn. Vanuit betrokkenheid bij het leven van alledag en door klein te kijken gaan we binnen deze lijn op zoek naar verhalen, ervaringen en betekenissen vanuit het perspectief van de betrokkenen zelf, ook wel het leefwereldperspectief genoemd. Daarmee sluit deze programmalijn aan op één van de krachtlijnen van het sociaal werk. Te weten: nabij zijn en laagdrempelig werken (Vandekinderen, 2019).
Sociale kwetsbaarheid
Meer en meer mensen in onze samenleving proberen dagelijks het hoofd boven water te houden (Witchen et al, 2011). Het gaat om mensen die het gevoel hebben dat ze tegen de stroom in aan het roeien zijn en elk moment kunnen omslaan in de hoop weer boven te komen drijven. Vosman (2014) benoemt het structurele worstelen van mensen met de ‘steilte’ van het leven als ‘overleven’. Deze programmalijn sluit aan bij het gedachtegoed van Vosman, maar eveneens op de opdracht van het sociaal werk, zoals verwoord in de internationale definitie van IFSW/IASSW (2014).
Overlevers zijn voortdurend in beweging op zoek naar balans, hoop of erkenning. Ze proberen mee te bewegen, zich aan te passen of een verbinding aan te gaan met anderen. Het is dit zoeken, balanceren en incasseren dat we in beeld willen brengen. Een inkijk in de dagelijkse realiteit van mensen die geblokkeerd worden in hun ontwikkeling, in hun kansen om zich te kunnen ontplooien. Een dagelijkse realiteit die verder reikt dan de persoon zelf. Het gaat om de persoon in interactie met zijn of haar omgeving en de onzichtbare draden die daartussen geweven zijn. Deze draden willen we zichtbaar maken, waardoor de vervlechting tussen de persoon en zijn of haar omgeving inzichtelijk wordt. Hier ligt de verbinding met de Programmalijn Samenleven
Onderzoeksthema’s
Door klein te kijken naar het dagelijks leven en daarbinnen het overleven te onderzoeken kunnen we een bijdrage leveren aan de beroepspraktijk van het sociaal werk. Deze programmalijn kan sociaal werkers ondersteunen in hun zoektocht naar de relatie en balans tussen individuele en maatschappelijke vragen, verwachtingen en noden. Voorbeelden van onderzoeksvragen waar we ons op richten zijn:
- Met welke issues hebben overlevers te maken in hun dagelijks bestaan?
- Hoe balanceren zij tussen datgene wat de maatschappij van hen vraagt en hun persoonlijke wensen/behoeften?
- Op welke manier maken zij gebruik van hun omgeving om het overleven vorm te geven?
Uiteraard besteden we ook aandacht aan de vraag op welke manier de opgedane inzichten van meerwaarde kunnen zijn voor de beroepspraktijk en opleiding van het sociaal werk en voeden we de 3e Programmalijn Professioneel Actorschap. De uitgangspunten van de programmalijn Over-leven sluiten bovendien aan op de beroepsvisie van onze opleiding Social Work.
Meer informatie
Wil je meer weten over de programmalijn of lopende onderzoeksprojecten? Neem dan contact op met Chantal van Lieshout, programmaleider Over-leven, chantal.vanlieshout@zuyd.nl.