Programmalijn Samen-leven
(Over)leven doen mensen samen. Het is gesitueerd in sociale praktijken waarin mensen met elkaar en hun omgeving interacteren. In de programmalijn Samen-leven staan interacties, relaties en verhoudingen tussen groepen (burgers) en afhankelijkheidsrelaties tussen groepen onderling centraal. Met het onderzoek uit de programmalijn Samen-leven analyseren we hoe in alledaagse interacties tussen mensen – onderling en in hun context – maatschappelijke vraagstukken ge(re)produceerd worden, maar ook welke manieren zij hebben om daarmee om te gaan.
Wat verstaan we onder Samen-leven?
Samen-leven is het gegeven waarbij mensen (individuen en groepen) zich tot elkaar verhouden in de sociale, economische, fysieke en politieke ruimte, waarin zij met elkaar interacteren.
Met deze programmalijn willen we praktijken van samen-leven analyseren om tot inzichten te komen over het eventuele (dis)functioneren ervan. Daarmee wordt duidelijk waar het schuurt en wrijft in het samen-leven, en vanuit die schuring en wrijving willen we suggesties doen om praktijken van samen-leven vooruit te helpen. Dat doen we dus niet vanuit het perspectief van de buitenstaander, maar vanuit de perspectief van alle betrokkenen, met name overlevers. Met andere woorden, we kijken naar de mensen die wonen en werken in een gebied met patronen van overtuigingen en gedragingen die van generatie op generatie zijn doorgegeven en invloed hebben op de collectieve manier van leven. Daaraan gekoppelde alledaagse praktijken vormen een waardevolle kennisbron voor deze programmalijn. Om samen-leven te analyseren gebruiken we een aantal steunconcepten waaronder:
- kapitaalvormen,
- macht,
- vertrouwen,
- community development en
- ruimte.
Onderzoeksthema’s
Programmalijn Samen-leven doet onderzoek, ontwikkelt onderwijs en geeft praktijkondersteuning op het gebied van actuele maatschappelijke thema’s en samenlevingsopbouw. Voorbeeld van onze projecten: Opbouwwerk in tijden van Corona, Rol van grenswerkers bij energietransitie, (Arbeids)integratie van statushouders, etc.
Deze programmalijn focust op collectieve aanpak in de lokale (regionale) context. Dit betekent concreet nadenken over inrichten van sociaal werk in wijken en buurten om ingewikkelde problematiek aan te pakken en verschillende spelers te verbinden. Samenwerking met het werkveld en onderwijs en aansluiten op behoeften en hiaten in de praktijk staan centraal in deze programmalijn.
Voorbeelden van onderzoeksvragen die leidend zijn in deze programmalijn:
Hoe krijgt het samen-leven vorm en hoe is het ingebed in een historische en fysiek-sociaal gesitueerde ruimte?
- Hoe verloopt de dynamiek tussen individuelen en groepen bij het samen-leven?
- Hoe kunnen sociaal rechtvaardige transformatie/participatieprocessen worden bevorderd?
- Welke barrières en mogelijkheden van diverse actoren (m.b.t. insluiting en uitsluiting) worden zichtbaar bij het samen-leven?
- Wie (en wat) zijn de aanjagers van maatschappelijke transformaties?
En dus: Wat betekent dit voor de sociaal werker en de beroepsgroep sociaal werk?
Meer informatie
Wil je meer weten over de programmalijn of de activiteiten die we doen? Neem dan contact op met Maja Ročak, programmaleider Samen-leven, maja.rocak@zuyd.nl