Zuyd maakt vuist tegen huiselijk geweld

Het ultieme doel van Veilig Zuyd is huiselijk geweld een halt toe te roepen. Hiervoor heeft de werkgroep heeft 30.000 euro gekregen van het landelijk programma Geweld hoort nergens Thuis. Oprichter van Veilig Zuyd is bijzonder lector Prof. Xavier Moonen bij Zuyd. Hij is daarnaast ambassadeur van de provinciale Beweging Limburg tegen Kindermishandeling.

Studenten mishandeld

In Nederland is een op de vijf jongeren (van 16 tot 24 jaar) tussen maart 2019 en april 2020 slachtoffer geworden van huiselijk geweld. Vooral meisjes en vrouwen hebben ermee te maken, meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek twee maanden geleden. Naar schatting worden jaarlijks tussen de 90.000 en 127.000 kinderen mishandeld in huiselijke kring en 200.000 volwassenen. “Ja, daar zitten dus ook studenten van ons bij”, vertelt seniordocent en studentenpsycholoog Michêlle Lacroix van Zuyd. "Er zijn zelfs al studenten die zo wanhopig waren dat ze een zelfmoordpoging hebben ondernomen. Als Zuyd willen we graag een veilige haven zijn voor studenten. Een plek waar ze hun verhaal kunnen vertellen en waar écht naar hen wordt geluisterd. Zonder dat iemand oordeelt. Studenten die mishandeld worden, houden dit vaker geheim. Ze schamen zich, zijn bang of geven zichzelf de schuld."

Huilend in de gang

Dat betekent dat als een student zijn opdracht niet heeft ingeleverd, je als docent niet geërgerd moet zeggen dat dit nu al de zoveelste keer is en dat hij of zij niks heeft uitgevoerd. Lacroix: "Want je weet niet wat de oorzaak is. Ga het gesprek aan. Ga naast een student zitten en vraag hoe het gaat. Luister oprecht en laat voelen dat je er bent.” Hetzelfde geldt voor een docent die misschien een student huilend in een hoekje van een gang ziet zitten. Of een medewerker in de kantine die merkt dat er iets aan de hand is. Ook zij kunnen helpen. Met een klein gebaar kun je al een groot verschil maken.

Bewustwording vergroten

Met behulp van de films moet de bewustwording groeien. Na afloop geeft Veilig Zuyd het publiek de gelegenheid erover te praten.

Lacroix: “We willen studenten leren hoe ze straks als professional met kindermishandeling en huiselijk geweld om kunnen gaan.” De film ‘Jij bent de Baas’ kan hierbij helpen. Deze film is gemaakt door ervaringsdeskundigen van Team KIM en wordt bij alle academies en online getoond. Na afloop vraagt een groep externe ervaringsdeskundigen van Team KIM de studenten en docenten wat de film bij hen oproept en hoe ze dit in hun toekomstige werk kunnen inzetten.

Signalen herkennen

Verder wil Veilig Zuyd iedereen alert maken op signalen van kindermishandeling en huiselijk geweld. Zodra je huiselijk geweld signaleert, kun je het bespreken en indien nodig hulp bieden of studenten gericht verwijzen. Vorig jaar heeft Veilig Zuyd daarom de film ‘Samen tegen geweld Doe jij ook mee?’ gemaakt. Op basis van de film heeft Lacroix de gelijknamige gespreks- en kijkwijzer geschreven.

Ervaringsdeskundige Naomy Rojnik van Care-Free, co-trainer Bart Jansen (van Social Work) en Michêlle Lacroix verzorgen de training gespreks- en begeleidingsvaardigheden voor docenten en studieloopbaanbegeleiders bij (vermoedens) van geweld. “Samenwerking tussen alle betrokkenen is hierbij van groot belang”, benadrukt Lacroix. Ze hoopt verder dat bewustwording, kennis en kunde zich als een olievlek uitbreiden. “Want je kunt ook alert zijn op signalen van kindermishandeling en huiselijk geweld in je eigen omgeving. Of bij je collega’s. Bespreek je ongerustheid met de persoon zelf of met een collega en verwijs mensen door. Dat kan veel ellende voorkomen.”

Impact mishandeling

De studentenpsycholoog ziet dat een op de vier studenten in haar spreekkamer te maken heeft (gehad) met geweld, verwaarlozing en misbruik. “Studenten komen met klachten van depressie, eenzaamheid, angsten, gebruiken verdovende middelen, lopen vaak studievertraging op of ze stoppen helemaal met school.” Als voorbeeld vertelt ze over een zware vechtscheiding van de ouders van een student. Die student wilde loyaal zijn aan beide ouders, maar werd geslagen. Later tijdens de lessen en op stage durfde die student ook niet meer goed een standpunt te kiezen. Lacroix: “Zo zie je welke schade langdurige stress door misbruik kan veroorzaken ook in het verdere leven van een student. Ze krijgen littekens op hun ziel.”

Een ander voorbeeld gaat over een student die als kind door de leraar en klasgenoten werd uitgelachen. Nu, jaren later heeft dat onder andere impact op het zelfbeeld en de eigenwaarde van die student. Lacroix: “Studenten vertrouwen het hierdoor niet om sociale contacten aan te gaan. Ze trekken zich vaker terug met bijvoorbeeld eenzaamheid of soms zelfdestructie via verdovende middelen tot gevolg. Maar ook armoede, de strenge coronamaatregelen, huisvestingsproblemen of bijvoorbeeld de zorg voor ouders met mentale of fysieke problemen kunnen ervoor zorgen dat studenten in de knel komen. Ze kunnen zich minder goed concentreren en het tast hun geheugen aan. Maar ook hun vertrouwen in sociale relaties met medestudenten of docenten.”