Uitreiking Hustinxprijs: ‘druppelinfuus voor jong talent’
Lizzie Veldkamp, Jules Coumans, Anna Gunnarsdóttir, Doris Vervuurt en Elke van der Kelen. Deze vijf alumni van de drie kunstopleidingen van Zuyd hebben op 21 oktober de Henriëtte Hustinxprijzen gewonnen.
Vóórdat de winnaars bekend werden gemaakt, kreeg alumna Caro Derkx van de Toneelacademie even het podium om te vertellen over haar Hustinxprijs in 2019. “Ik kan het nu over twee soorten van prijzen hebben. En ik kies het werkwoord. Want we moeten elkaar blijven prijzen. Als je vanavond wint, wil dat niet zeggen dat je beter bent of de beste. De tijd en het moment waren gewoon goed voor jou. Maar de anderen die niet winnen, hebben jouw prijs mede mogelijk gemaakt. Dus ik wil hen ook prijzen. Dat duwtje in de rug geven.”
Toch is het winnen van die Henriëtte Hustinxprijs niet niks, zei de presentator van de avond. Hij noemde de prijs uitgerekend in deze tijd: “een belangrijk druppelinfuus. Nu allerlei kranen worden dichtgedraaid, is deze prijs nog belangrijker. De gaskraan wordt dichtgedraaid en in Antwerpen gaat bijvoorbeeld ook de subsidiekraan voor jonge theatermakers dicht. De Hustinxprijs is dus geen druppel op een gloeiende plaat.”
Over liefde
Bij de Toneelacademie werden dit jaar twee prijzen uitgereikt. Die van 2022 en 2021. Corona stak vorig jaar een stokje voor de uitreiking van de Henriëtte Hustinxprijs voor toneel. Daarom werd deze winnaar ook nu bekend gemaakt: Elke van der Kelen. Ze schreef het persoonlijk essay 'Over liefde' waarin ze haar eigen ervaringen observeert en analyserend in een maatschappelijk filosoferend kader plaatst. Ze regisseerde de mooie maar aartsmoeilijke tekst 'Maria Salomé' van Peter Verhelst. De jury vond haar ambitie glashelder. “Met het gezelschap 'Tint' gaat ze actief op zoek naar jongeren die minder snel de weg naar het theater vinden en vult zo een hiaat in de Brusselse theaterwereld. Daarnaast voert ze als autonoom kunstenaar haar theatraal en artistiek onderzoek naar robotica. De persoonlijke en emotionele kant dient daarbij haar zoektocht.” Elke kreeg de Hustinxprijs voor de opleiding tot docent en regisseur omdat ze "blijk gaf van een alchemie van vakmanschap, originaliteit, een prettige onbeschaamdheid, verbale helderheid, conceptuele kracht en ambitie". Ze valt, volgens de jury, op "door de bevlogenheid en doorwrochtheid waarmee ze werkt en communiceert over haar werk en proces. Hier spreekt een kunstenares die disciplines verbindt en ontstijgt. Een maker die haar middelen en technieken kent. Een onderzoeker die de juiste mensen en kennis aan zich bindt. Een reiziger die haar kompas stevig in handen heeft en haar stippen scherp op de horizon heeft staan.”
Lef en aandacht
Doris Vervuurt is de winnaar van de Toneelacademie voor 2022. De jury prijst haar werk "vanwege de gearticuleerde nieuwe werelden die ze maakt. Haar voorstellingen zijn uitgepuurd, ingezoomd en van alle opsmuk ontdaan." Dat vergt, volgens de jury, lef en een aandachtig oog en oor. "In haar essay over creativiteit en het al dan niet uitblijven van oordelen, onderzoekt Doris de vrije ruimte die kunst kan zijn. Kijkend naar haar werk, zien we deze vrije ruimte. Voorbij idee, ideologie, oordeel is hier aandacht voor het zintuigelijke, het niet-woordelijke, voor verwondering en esthetiek.” De jury zegt te kijken naar poëzie. “En onze gedachten zijn vrij om te dwalen rond de filosofische vragen die Doris stelt. Ze brengt haar werk terug tot een kern die zowel vervreemdend als verassend voelt. Haar werelden gaan een duidelijke relatie aan met het publiek en het is spannend hoe ze altijd spelen met onze verwachtingen. In de uitgebreide plannen die ze maakte voor de toekomst lezen we zin, nieuwgierigheid en een onderzoekende houding. De vrije ruimte kan nog alles zijn en dat is een fijn vooruitzicht. We zijn benieuwd naar waar Doris ons nog allemaal voert met haar werk en kijken uit naar hoe de filosofische vragen concrete vorm aannemen in haar toekomstige werk.”
MeToo en greenwashing
Bij het Conservatorium (afdeling Klassiek) mocht Anna Gunnarsdóttir de plakkaat en het prijzengeld van 5000 euro in ontvangst nemen. De jury zocht een musicus die een sterke visie toont. En dan zijn ze bij de uit IJsland afkomstige Anna aan het goede adres. “Ze geeft blijk van een zeer aansprekende, scherpe, gevoelige en ook activistische visie op haar rol als musicus in de samenleving. Ze heeft het zelfs over 'een morele plicht'. Anna heeft oog voor wat er in de wereld speelt en weet hoe ze haar visie kan omzetten in realistische projecten, binnen de grenzen van wat mogelijk en realistisch is.” Haar werk is bijvoorbeeld gerelateerd aan corona en de opwarming van de aarde. “Anna's visie op haar toekomst als bewegend musicus is duidelijk. Ze noemt bijvoorbeeld ervaringen van IJslandse transjongeren, greenwashing ten behoeve van het toerisme in IJsland en ervaringen van vrouwen in de Me-Too beweging. Daarbij heeft ze ook een duidelijk idee over de kunstenaars (muzikanten en ontwerpers) met wie ze zou willen samenwerken. Ze heeft enkele concrete kleinschalige concerten gepland voor de nabije toekomst. Geleidelijk wil ze vormgeven aan innovatieve projecten die betrekking hebben op ontwikkelingen in de samenleving. Ze weet wat daarvoor nodig is naast artistieke ideeën en kwaliteit, variërend van onderzoek tot een goede communicatie-aanpak.” De jury is ervan overtuigd dat Anna ook in de toekomst heel goed werk zal leveren.
Gedeelde signatuur
Bij Maastricht Institute of Arts presenteerden Lizzy Veldkamp en Jules Coumans hun werk samen. Ze verkennen het concept waarin twee kunstenaars op elkaars werk en ideeën reageren en zo naar een gedeelde signatuur zoeken binnen één ruimte. Dit resulteerde volgens de jury “in een prikkelende presentatie die uitdaagt en een fysieke reactie oproept je te verhouden tot zowel de werken als ten aanzien van de ruimte”. De jury is onder de indruk van het feit dat ze in zo’n korte tijd dit gezamenlijke kunstwerk tot stand hebben gebracht. “Hoewel het enorm moeilijk is binnen zo’n samenwerking je eigen ruimte in te nemen en daarnaast ruimte te geven aan de ander, zijn Lizzy en Jules hier zeer overtuigend in geslaagd. Hun werk getuigt van een enorme verfijndheid en materialiteit en heeft daarnaast een enorme poëtische en esthetische kracht.” Om een indruk te geven van het eindresultaat van hun gedeelde signatuur hebben Lizzy en Jules een video gemaakt van de ruimte die ze samen hebben vormgegeven.
Lizzy Veldkamp nam de prijs mede namens Jules Coumans in ontvangst omdat hij niet aanwezig kon zijn bij de uitreiking.
Henriëtte Hustinx
De Henriëtte Hustinxprijs wordt jaarlijks uitgereikt en is vernoemd naar een zus van Edmond Hustinx. Henriëtte Hustinx (1893-1959) was docente aan Maastricht Institute of Arts en violiste in het Maastrichts Symphonie Orkest. De prijsuitreiking is online terug te zien.
