Minister: 'grote veranderingen beginnen altijd bij studenten'

“Wat heerlijk!” Minister Robbert Dijkgraaf (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) slaakt een zucht van verlichting als hij overeind geholpen wordt door het harnas. Op 23 mei was de minister in Maastricht voor een werkbezoek aan VISTA College, Universiteit Maastricht en Zuyd. Daarna volgde nog een brainstormsessie met studenten in de Tapijnkazerne en aansluitend volgde een diner in het Teaching Hotel Château Betlehem van Hotel Management School Maastricht van Zuyd.

Exoskelet

Bij aankomst op de Brusselseweg zegt bestuursvoorzitter Luc Verburgh al meteen dat de minister het exoskelet wel even mag uitproberen vanwege zijn rugpijn. En na de uitleg over het gevaarte trekt Dijkgraaf vrijwillig zijn colbertje uit om het geraamte te testen. “Wij onderzoeken of zorgmedewerkers van Sevagram hierdoor minder last hebben van hun chronische lage rugpijn”, zegt Ramon Daniëls, lector Ondersteunende Technologie in de Zorg. “Of dat ook echt het geval is en het bijvoorbeeld niet tot knieklachten leidt, weten we nog niet.” Wel merken de onderzoekers dat personeel het harnas nou niet de meest charmante werkoutfit vindt.

Coronapatiënt

Het exoskelet is slechts één van de vele technische hoogstandjes die de minister krijgt voorgeschoteld bij Zuyd. Emmylou Beekman, lector Autonomie en Participatie van Chronisch Zieken toont een video van een coronapatiënt die in coma heeft gelegen. “Ik ben nu weer thuis en met behulp van Zuyd meet ik nu elke dag mijn gewicht, suikerwaarde, bloeddruk en het zuurstofgehalte in mijn bloed. Zo ziet de dokter op afstand precies hoe het met me gaat. Geweldig.”

Borstimplantaat

Gino van Strijdonck, lector Material Sciences laat de minister voelen aan twee verschillende implantaten voor vrouwen die een borst hebben verloren door borstkanker. Het ene voelt zacht en natuurlijk aan. Het andere stug en ruw. “Maar om die zachte te maken, hebben we een 3D-printer nodig die 150.000 euro kost. Daarom bekijken we nu of onze studenten zelf zo’n 3D-printer kunnen maken”, vertelt Van Strijdonck. Ook laat hij de handgrepen zien die Zuyd maakte en waarmee wielrenner Mitch Valize goud won op de Paralympics.

Boeven vangen

Drie meter verderop wacht lector Martijn Zoet (Futureproof Financial). Zijn onderzoekers vertellen hoe Zuyd met data-intelligence helpt om bijvoorbeeld fraudeurs in hun kraag te vatten. Maar ook bij de aanpak van grensoverschrijdende criminaliteit. Allemaal onderzoeken waarin Zuyd een belangrijke partner is voor instellingen en bedrijven in de regio. Zuyd vervult die rol vaak in nauwe samenwerking met VISTA en UM.

Spreek je uit!

De minister is intussen op de Tapijnkazerne in Maastricht en gaat in gesprek met zo’n honderd studenten tijdens de bijeenkomst ‘Spreek je uit!’ Het gaat over zaken als geld en welzijn. Opvallend veel Zuydstudenten nemen het woord. “Ik kom uit Brazilië en ik kan hier heel lastig werk vinden omdat ik niet uit de Europese Unie kom”, zegt een tweedejaars studente International Business (IB) van Zuyd. Ook andere internationale studenten vertellen dat werken en studeren in Nederland extra zwaar is. Ze mogen meer collegegeld betalen en krijgen niet de studiefinanciering die Europeanen krijgen. Dijkgraaf vindt dat onderwijsinstellingen hierin zelf ook helpen met fondsen voor studenten in nood. Want ook met de terugkomst van de basisbeurs zullen studenten schulden op blijven bouwen.

Stress-pandemie

De 1000 euro compensatie voor het leenstelsel kan in de Tapijnkazerne niet op applaus rekenen. En daar heeft Dijkgraaf alle begrip voor: “Hoe kan ik jullie helpen?” “Met huisvesting”, oppert Milan van IB bij Zuyd. “Ik ga het hierover hebben met de minister van woningbouw. Maar ook met mijn collega’s van Sociale Zaken en Gezondheid. Want ik weet dat veel studenten depressief zijn en stress hebben. Het aantal studenten dat zelfmoord wil plegen, is toegenomen. Er is iets fundamenteel mis. Hier moet veel aandacht voor zijn. Er was al veel stress in de samenleving en die druk komt ook op de schouders van het onderwijs en dus studenten te liggen. Het is geëscaleerd door corona. Ik zie een pandemie van mentale stress onder jongeren. Geef mij ideeën om dit op te lossen. Zorg maar dat ik me ongemakkelijk ga voelen.”

Voor dat ongemakkelijke gevoel weet een derdejaars studente van Zuyd wel te zorgen: “Ik zag het leven niet meer zitten. Werk, school. Mijn werkgever boeide het helemaal niet dat ik studeer.  De huur en eten kon ik niet betalen. Ik crashte down. Help studenten en geef werkgevers richtlijnen.” De minister bewondert haar openheid. “Deze mentale pandemie stoppen, is even belangrijk als de cijfers en lesstof. Stress is contraproductief. Relax!”

Transgenders

Transgender Liv heeft wel een concreet plan: “Geef transgenders net als in Duitsland een ID-kaart met hun nieuwe naam. Die komt dan ook op je diploma. En geloof me, dat levert veel minder stress op dan wanneer je doopnamen op je diploma staan.” “Kijk, dat is een concreet plan, neem ik mee”, zegt Dijkgraaf

Autisme

Mbo-student Ryan (24) heeft autisme. Na twee opleidingen op mbo 2-niveau kreeg hij te horen dat hij niet meer kon verder studeren vanwege zijn autisme. “Maar ik had goede cijfers. Mijn laagste cijfer was een zes. Gelukkig besloot een docent me toch de kans te geven naar mbo 4 te gaan. En dat gaat hartstikke goed. Ik zou dolgraag verder studeren. Maar als je 25 bent, krijg je geen studiefinanciering meer. Jammer, want ik weet dat ik het kan.” De minister knikt: “Niet iedereen is in alle vakken even goed. Maar iedereen die het wil, zou educatie moeten kunnen volgen. Hier maak ik me persoonlijk erg sterk voor.”

Studenten in actie

Al brainstormend kwamen de minister en de studenten tot de conclusie dat de studenten zelf ook het heft in eigen hand moeten nemen. Een studente van UM voelt een gebrek aan vertrouwen en te weinig ruimte voor creativiteit. Een ander pleit ervoor dat oudere studenten nieuwkomers opvangen en helpen. “Wij moeten zelf actie ondernemen. Niet alleen de minister om hulp vragen”, reageert een studente uit Zimbabwe. Dijkgraaf lacht: “Klopt. Jullie zijn jong en hebben de antenne op zaken te zien en op te pakken. In de geschiedenis zie je dat de grote veranderingen altijd beginnen bij studenten. Maar ik heb ook wel een paar goede ideeën van jullie gekregen waar ik mee aan de slag ga.”