Zorgrelatie en eigen regie versterken voor thuiswonende ouderen

Wat hield het project in?

In dit project is gewerkt aan het verbeteren van de zorgrelatie tussen thuiswonende ouderen in een zeer kwetsbare positie, hun mantelzorgers en de betrokken professionals in zorg en welzijn.  

Daarbij is de ‘Experienced Based Codesign’-methodiek gebruikt, waarin de participatie van de doelgroepen verankerd was en verbeteracties werden geïmplementeerd.  Zo is eerst in individuele gesprekken en groepsbijeenkomsten besproken wat belangrijk is in de zorgrelatie, en waar verbeteringen nodig zijn. Daarbij zijn 2 belangrijke thema’s bepaald: communicatie en respect voor eigen keuzes.  

Dit is opgepakt in 2 verbeterteams waaraan steeds de betreffende ouderen, mantelzorgers en professionals in zorg en welzijn deelnamen. Ze hebben verschillende acties gekozen en uitgetest. Zoals het organiseren van een spiegelgesprek rondom respectvolle communicatie, een gezamenlijk te gebruiken wmo-intake formulier en een methodiek voor de versterking van de eigen regie.  

Dit heeft tot nieuwe inzichten en vervolgacties geleid, en de onderlinge samenwerking in het netwerk versterkt. Belangrijke lessen uit dit project zijn: zie en betrek de mantelzorger, bereid ouderen goed voor op het nemen van eigen regie en ken elkaar in het netwerk rondom de oudere. 

Waarom werd het project uitgevoerd?

Zeer kwetsbare thuiswonende ouderen ervaren op meerdere levensgebieden beperkingen. Ook hebben zij vaak te maken met diverse zorgprofessionals. Goede langdurige zorg staat of valt met de mate waarin deze ouderen en hun mantelzorgers zelf regie kunnen voeren. Dit vereist een goede relatie met de betrokken zorgprofessionals. Plus een verandering in benadering: van ‘professionals weten hoe het moet’ naar ‘gelijkheid en partnerschap’.  

In Zorgnetwerk Elsloo wilden zorg- en ondersteuningsprofessionals een gezamenlijke beweging maken van ‘zorgen voor’ naar ‘zorgen dat’ & ‘zorgen met’. Hierbij waren de behoeften en (on)mogelijkheden van ouderen en mantelzorgers het uitgangspunt.   

Het project was gericht op het verbeteren van de kwaliteit van de zorgrelatie tussen zeer kwetsbare thuiswonende ouderen, hun mantelzorgers en zorg- en ondersteuningsprofessionals. Om daarmee de eigen regie van deze ouderen en hun mantelzorgers te versterken. En uiteindelijk bij te dragen aan de missie om kwetsbare ouderen langer in hun vertrouwde omgeving te laten wonen. 

Wie deden mee in het project?

Het project ontving een subsidie van ZonMw en werd uitgevoerd in Zorgnetwerk Elsloo. Universiteit Maastricht, Medisch Centrum Elsloo, Burgerkracht Limburg, Steunpunt Mantelzorg Limburg waren de partners waarmee het lectoraat Wijkgerichte Zorg binnen het project samen werkte.  

Wanneer vond het project plaats?

Het project werd uitgevoerd in de periode tussen december 2020 tot en met december 2023. 

Welke producten zijn binnen het project ontwikkeld?

Binnen het project zijn 5 kennisproducten ontwikkeld, die direct bruikbaar zijn in de dagelijkse zorg voor thuiswonende ouderen: 

• Zakkaarten met tips ouderen en hun naasten in de omgang met hulpverleners 
• Zakkaarten met tips voor hulpverleners in de omgang met ouderen en hun naasten 
• Een ‘How-to-do’-gids voor de ‘Experienced-Based-Co-Design’-methodiek 
• De kennisbundel ‘Een goede relatie opbouwen met de client’ 
• Een handreiking voor docenten in het post hbo-onderwijs voor het gesprek: ‘Mijn ervaring met de zorgrelatie (MEMZ gesprek)’